Verhoogt slapen je weerstand? Feit of fabel?

Slapen is gezond en verhoogt je weerstand. We horen het vaak…maar is er ook echt bewijs voor? Bevordert slaap ons immuunsysteem? De wetenschap geeft aan dat dat inderdaad zo is!

Slaap wetenschap
In de 4e eeuw voor Christus schreef de Griekse filosoof Aristoteles voor het eerst over het genezende effect van slaap. In zijn werk “Over slapen en slapeloosheid” schreef hij dat koorts vaak leidt tot enorme slaperigheid en de hierdoor mogelijke genezende werking van slaap. Maar werkt het ook andersom: helpt een goede slaap voorkomen dat we ziek worden?

Tiental jaren is hier wetenschappelijk onderzoek naar gedaan en het blijkt inderdaad zo te zijn [1].  Er zijn sterke aanwijzingen dat de relatie tussen ziek zijn en slaap twee kanten op werkt. Slaap draagt bij aan het genezingsproces maar omgekeerd heeft slaap ook een versterkend effect op het immuunsysteem dat ons beschermt tegen mogelijke infecties.

Het immuunsysteem
Het immuunsysteem is een complex mechanisme dat ons beschermt tegen externe ziekteverwekkers. Als ons lichaam wordt aangevallen door bedreigende en lichaamsvreemde stoffen, dan wordt het immuunsysteem geactiveerd.

Dat immuunsysteem zit onder andere in de witte bloedlichaampjes in ons bloed. Twee belangrijke spelers in dit systeem zijn de zogenaamde boodschappers en de killercellen. De boodschappers (ook wel cytokinen genoemd) herkennen de ziekte brengende indringers in het lichaam en slaan vervolgens alarm bij de verdedigers in ons lichaam. Het lichaam reageert dan bijvoorbeeld met koorts. Daar kunnen veel ziekteverwekkers (bacteriën, virussen) niet zo goed tegen. Daarnaast activeren de boodschappers ook de killercellen (ook wel T-Cellen genoemd) die de ziekteverwekkers letterlijk verslaan. Je kunt de T-cellen zien als een tegengif dat ons tegen vreemde stoffen van buitenaf beschermt.

Een juiste hoeveelheid van cytokinen en T-cellen is dus erg belangrijk voor onze gezondheid!

De rol van slaap
En hier speelt onze slaap nu juist een grote rol. Tijdens de diepe slaap (in de eerste helft van de nacht) worden door ons lichaam nieuwe killercellen aangemaakt, samen met de specifieke cytokinen die deze activeren.

Het is dus heel belangrijk dat we goed slapen en uitrusten, zodat ons lichaam kan werken aan de tegengiften die helpen weerstand te bieden bij een eventuele infecties.

In deze tijd zouden we natuurlijk allemaal het liefst de Corona crisis weg willen slapen. s’ Morgens wakker worden en zien dat het maar een slechte droom was. Helaas is dit niet zo. Daarom is het belangrijk aandacht te geven aan een goede nachtrust. Hierdoor kunnen we ons beschermen tegen indringers in ons lichaam en als we besmet raken, helpt dat mogelijk om sneller te herstellen.

Bron: [1]  ‘Sleep and immune function’ van L. Besedovsky, T.Lange en J. Born, Eur J Physiol (2012) 463:121-137